آشنایی با فرانچایز
مفهوم فرانچایز
فرانچایز یا نمایندگی، روشی برای گسترش کسب و کار، توزیع کالاها و خدمات، بواسطه اخذ مجوز مربوطه است. فرانچایز، یک امتیاز است که به صورت یک حق انحصاری به یک فرد داده می شود و وی حق استفاده از علائم تجاری، نام و تبلیغات فرانچایزدهنده را در ازای پرداخت مبالغی وبرای مدتی مشخص، به منظور ارائه کالا یا خدمات و توزیع محصولات مربوطه را خواهد داشت.
انواع فرانچایز:
فرانچایزها در دو دسته ی اصلی طبقه بندی می شوند که عبارتند از:
- فرانچایز کسب و کار
- فرانچایز سنتی
فرانچایز کسب و کار:
فرانچایز یا نمایندگی انواع مختلفی دارد، در حال حاضر امروزه بیش از 120 نوع مختلف کسب و کار از نوع فرانچایز وجود دارد از جمله:
- خودرو
- صنعت نوشیدنی ها
- خدمات شغلی
- خدمات کودکان
- خدمات نظافت، خدمتکار پرستاری کودک و بزرگسال
- آموزش و پرورش، تحصیلات
- غذا
- سلامتی و تناسب اندام
- خدمات خانه
- خدمات خرده فروشی
- خدمات پزشکی
- سفر و گردشگری
- و.....
فرانچایز سنتی:
فرانچایز سنتی، متمرکز بر اخذ حق امتیاز تجارت یا کسب و کار نیست، بلکه تمرکز اصلی برروی کیفیت محصولات تولید شده یا عرضه شده به بازار است. در بیشتر موارد، محصولاتی که به تولید می رسند به خدمات پیش از فروش و پس از فروش نیاز دارند. برای مثال در فرانچایز سنتی، می توان به صنعت خودرو و بنزین اشاره کرد.
روابط فرانچایز:
نکته حائز اهمیت این است که فرانچایز،
الف: بیشتر بر ارزش برند فرانچایز دهنده تمرکز داشته،
ب: چگونگی حمایت و پشتیبانی فرانچایز دهنده را بیان می کند،
ج: چگونگی تامین و اجرای تعهدات و وظایف آن جهت ارائه محصولات را بیان نموده و در نهایت،
د: فرانچایز شامل رابطه بین فرانچایز دهنده و فرانچایز گیرنده و حق امتیاز آنان بر حسب نوع مجوز می باشد.
بر اساس نظرسنجی سال 2014، توسط بیزنس فرانچایز در مورد ارتباط فرانچایز دهنده و فرانچایز گیرنده مشخص شد که:
- 90 درصد از افراد از کسب و کار خود راضی هستند.
- 88 درصد از افرادی که فرانچایز را ارائه می دهند، از واحد سازمان دهی رضایت داشتند.
- 85 درصد از افراد، نظر مثبتی درباره ارتباط خود با فرانچایز گیرنده دارند.
- 83 درصد معتقد هستند به فرانچایزدهندگان احترام گذاشته می شود.
- 80 درصد اعلام کردند فرانچایز گیرندگان با سطح بالایی از صداقت عمل می کنند.
- 78 درصد، نام برند تجاری خود را به دیگران توصیه می کنند.
- 73 درصد آنان اعتقاد دارند که اگر مجددا حق انتخاب داشته باشند، مجدد این برند را انتخاب خواهند کرد.
فرانچایز و برند ها
نام برند فرانچایز یکی از ارزشمندترین دارایی صاحبان آن فرانچایز محسوب می شود. چرا که مشتریان یا مصرف کنندگان براساس آن تصمیم می گیرند که کدام کسب و کار و بیزنس را برای بازاریابی خود انتخاب کنند و این نوع برند است که تعیین کننده نحوه تصمیم گیری خریدار در رابطه با استفاده از فرانچایز است.
بالواقع اغلب مشتریان به صاحبان کسب و کار و میزان برآورده شدن انتظارات تجاری آنان اهمیتی نمی دهند. اما اینکه به عنوان فرانچایزدهنده، قطعا به توسعه و بهبود روابط با مشتریان خود(منظور همان فرانچایزگیرندگان است) حفظ آنها اهمیت خواهید داد و مشتریانی را انتخاب می کنید که به خرید از شما به خاطر کیفیت خدمات و حفظ روابط حسنه معتقد هستند. این نکته را به خاطر داشته باشید که در درجه اول، اعتماد مشتریان به نام برند در جهت برآورده شدن انتظارات خودشان است و فرانچایز دهنده و گیرنده برای تحقق این امر بایستی در یک راستا فعالیت کنند.
فرانچایز، سیستم تحت پشتیبانی
سیستم های ارائه دهنده خدمات عالی فرانچایز، ابزارها و میزان پشتیبانی، همگی از عواملی هستند که توانایی استاندارد سازی سیستم برند و ضمانت جلب رضایت مشتریان را فراهم میکنند. لذا انتظاری که از همه ی فرانچایز دهنده ها و فرانچایز گیرنده ها می رود این است که به طور مستقل، بصورت روزانه عملیات کسب و کار خود را طوری مدیریت کنند که شهرت و اعتبار برند یا شرکت خود را در بازار افزایش دهند.
در نتیجه، در زمان انتخاب سیستم حق امتیاز برای سرمایه گذاری، باید نوع پشتیبانی فرانچایز دهنده را ارزیابی نمایید و چگونگی مدیریت و نحوه توسعه محصولات و خدمات توسط فرانچایز دهنده را با توجه به انتظارات مصرف کننده یا مشتریان بررسی نمایید. توجه به این مسائل از اهمیت بالایی برخوردار است.
برخی از خدمات معمول فرانچایز دهنده ها به فرانچایز گیرنده ها، عبارتند از:
- ارائه یک برند تجاری شناخته شده
- انتخاب سایت و کمک به ارتقا سایت
- آموزش، مدیریت و هدایت تیم مشتریان
- تحقیق و توسعه محصولات و ارائه خدمات جدید
- تامین خدمات پشتیبانی
- انجام بازاریابی اولیه و تبلیغات در صورت نیاز
بر همین اساس، متقاضی خرید، فرانچایزی را انتخاب می کند که به طور مرتب و موثر استانداردهای قابل اجرای سیستم را بررسی کند. این مسئله برای فرانچایز دهنده ، به عنوان مجری استانداردسازی برند بسیار حائز اهمیت است چرا که باید با عملکرد بد احتمالی از جانب فرانچایزگیرنده ها مقابله کنند. از آنجایی که مصرف کنندگان، سیستم فرانچایز را به عنوان مارکت های زنجیره ای تجاری می شناسند، ارائه محصولات و خدمات با کیفیت عالی توسط فرانچایز گیرنده ها، باعث می شود که کل سیستم فرانچایز از مزایای آن بهره مند گردند.(توجه داشته باشید که عکس این مسئله نیز امکان پذیر است.)
فرانچایز به عنوان یک قرارداد حقوقی
هرچند از نظر اکثریت عموم افراد، فرانچایزها مانند مارکت های زنجیره ای تجاری هستند، اما در واقع آنها بسیار متفاوت اند.
فرانچایز رابطه ای قراردادی بین فرانچایزدهنده (franchiser) و فرانچایز گیرنده (franchisee) است که به واسطه آن شرکت یا مشتری به عنوان فرانچایز گیرنده اجازه پیدا می کند از نام برند استفاده نموده و در حیطه توزیع محصولات یا خدمات به مصرف کنندگان فعالیت کند. در حالی که حق امتیاز نوعی مجوز محسوب می شود، اما هر مجوزی لزوما قانونی نیست. (گاهی این روابط بسیار گیج کننده می شوند.)
به عنوان مثال، درایالات متحده آمریکا، فرانچایز، یک نوع خاص از توافق نامه صدور مجوز است که توسط کمیسیون تجاری فدرال و همچنین چندین ایالت تعریف شده است.
همچنین در این کشور معمولاً حق امتیاز زمانی وجود دارد که:
- مجوز فرانچایز یک فرانچایزدهنده، حق استفاده از برند تجاری یا خدمات را فراهم سازد.
- برای شناسایی تجاری فرانچایز در بازاریابی محصولات یا خدمات از روش های عملی استفاده شود.
- فرانچایزدهنده حق امتیاز را تعیین می کند و کنترل های خاص و مورد نیاز را انجام دهد.
- فرانچایز گیرنده هزینه تعیین شده در فرانچایز را پرداخت کند.
در آمریکا تعریف فرانچایز در هرایالتی مشابه نیست. برای مثال، در بعضی ایالت ها ممکن است به عنوان طرح بازاریابی یا جامعه هدف مدنظر، تعریف شده باشد. تعریف آنچه که حق امتیاز محسوب می شود می تواند با توجه به قوانین هر کشور متفاوت باشد. مهم این است که شما صرفاً به تعریف فدرال از حق امتیازاکتفا نکنید و آن را با توجه به نیازهای ایالتی خاص بررسی کنید.
روش دیگر، در کسب حق امتیاز تجاری یا مجوزفرانچایزاین است که نام تجاری خاصی را مانند نام تجاری Bright Star یا Sport Clips و روش های عملیاتی آن را برای فرد یا گروهی که در یک محدوده خاص فعالیت می کنند و با قوانین و شرایط فرانچایز دهنده موافقت نموده اند، تعریف کنیم.
لذا فرانچایز دهنده باید برای فرانچایزگیرنده مسئول تعیین کند و آنان را مدیریت نماید و برای اطمینان بیشتر گاهی فعالیت آنان را کنترل کند و دستورالعمل های تجاری را به هر دو گروه ارائه دهد.
درعوض، فرانچایزگیرنده معمولا هزینه اولیه (هزینه حق بیمه) و هزینه دائمی مقرر (به عنوان حق امتیاز) برای استفاده از نام تجاری فرانچایز و روش های عملیاتی شناخته شده را به فرانچایز دهنده پرداخت می کند. فرانچایز دهنده مسئول مدیریت روزانه تجارت های کوچک و مستقل است و همچنین باید میزان فواید و یا خطرات عملکرد انان را بر حسب قابلیت هایشان بررسی کند.
سرمایه گذاری برای اخذ حق امتیاز یا تبدیل شدن به یک فرانچایزگیرنده می تواند یک فرصت عالی باشد. اما قبل از اینکه اقدام به سرمایه گذاری در فرانچایز کنید و قرارداد حق امتیاز را امضا کنید، بررسی های لازم را انجام دهید و فرانچایز را بشناسید و یا از وکلای با صلاحیت لازم مشاوره بگیرید.
انجمن بین المللی فرانچایزور دارای بیش از 1400 عضو است که از 100 گروه کسب و کار منحصر به فرد، (در سایت ما نیز لیست آن ها را می توانید مشاهده نمایید)، نمایندگی و مدیریت می شود. برای بررسی بیشتر،به بخش فرصتهای ویژه ما در سایت مراجعه کنید .